Sosyal medya günümüzde pazarlama stratejilerinin temelini oluşturmaktadır. Dijital platformların gücünün günden güne artması ile birlikte işletmelerin ve markaların pazarlama faaliyetlerinde dijital pazarlama aktivitelerine önem vermeleri gerekmektedir. Bu yazıda sosyal medya nedir sorusundan bşalayarak sosyal medyanın tanımından, özelliklerinden ve türlerinden bahsedeceğim.
Elektronik ortamda kişilerin fikirlerini, bilgilerini, kişisel mesajlarını ve diğer içerikleri paylaşmak için çevrim içi toplulukların oluşturduğu dijital iletişim biçimidir.
Sosyal medyanın güncel tanımına ve ilgili kaynağa göz atmak için tıklayınız.
Sosyal medya markaların tüketicileri ile çift taraflı olarak diyaloğa geçebildikleri platformlardır. Bu platformların ortaya çıkması ile birlikte tüketiciler direkt olarak markalarla iletişime geçebilmektedir. İsteklerini, şikayetlerini bu platformlarında ifade edebilmektedir. Bunun yanında tüketiciler satın aldıkları mal ve hizmetlerle ilgili paylaşımlarda bulunarak diğer kullanıcıları etkileyebilmektedir. Bu durum tüketicilerin satın alma davranışlarını etkilemektedir. Yapılan bu pazarlama iletişimi ağızdan ağıza pazarlama tanımlanmaktadır.
Ağızdan ağıza pazarlama hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak için Ağızdan Ağıza Pazarlama: Tüketicinin Güvenilirlik Şemsiyesi başlıklı yazıma göz atabilirsiniz.
Dijital pazarlama faaliyetlerini anlamak için ilk önce sosyal medyanın nasıl hayatımıza girdiğini bilmemiz gerekir. Sosyal medyanın ortaya çıkması internet kullanımının artması ile yakından ilgilidir. İnternet ilk defa 1960’lı yıllarda Amerikalıların askeri amaçlar için geliştirdiği ARPANET projesi ile başlamıştır. İnternetin ortaya çıkmasından sonra kişisel bilgisayarlar ilk defa IBM ve Apple Mac bilgisayarlarının piyasaya sürülmesiyle ortaya çıkmıştır. 1990’lı yılların başında World Wide Web kullanımın ortaya çıkması ile birlikte dijital dünya doğumunu gerçekleştirmiştir. 1990’lı yıllarda internetin blogların kullanılmasıyla birlikte sosyal medya ortaya çıkmıştır.
Dünyada ilk sosyal medya sitesi 1997 yılında ortaya çıkan sixdegrees.com’dur. Sixdegrees.com dünyanın ilk sosyal ağ paylaşım sitesidir. İlgili platformda kişiler profil oluşturabilir, arkadaşlarını listeyebilmektedir. Daha sonra sırasıyla frienster, myspace, facebook, flickr, twitter, youtube, instagram gibi platformlar ortaya çıkmıştır. Günümüzde akıllı telefonların kullanımın artmasıyla birlikte bu platformların popülerliğini günden güne arttırmaktadır.
Sosyal medyanın en önemli özelliklerinin başında katılım gelmektedir. Sosyal medyaya her yaş grubundan, sosyo-kültürel çevreden kişiler katılabilmektedir. Bu özellik markaların tüketicilerini tanıma açısından ve hedef kitlelerine ait özellikleri değerlendirmeleri açısından önemlidir.
Sosyal medyanın bir diğer özelliği ise açıklıktır.Tanımında yapıldığı üzere fikirlerin ve bilgilerin paylaşılmasını içerir. Bu fikirlere ve bilgilere ulaşılmasında ise herhangi bir kısıtlama bulunmamaktadır. Bu sayede sosyal platformlar markalar, siyasetçiler, sanatçılar, kamu kuruluşları, kar amacı gütmeyen örgütler için çok önemli bir iletişim aracıdır.
Platformların diğer bir özelliği ise konuşmadır. Geleneksel medya tek taraflı bir iletişim metodu iken sosyal medya çift taraflı etkileşimi esas alan bir faaliyettir. Son dönemlerde YouTube ve Twitch canlı yayınlarının ortaya çıkması ve yüksek izlenme oranları bu özelliğin en güzel örneklerindendir.
Markalar açısından sosyal medyanın en değerli özelliği ise topluluk oluşturmadır. Markalar sosyal platformları etkin bir şekilde kullanarak marka toplulukları yaratabilir. Bu marka toplulukları sayesinde belirlemiş oldukları mesajları hızlı bir şekilde geniş kitlelere ulaştırabilirler.
Sosyal medya platformlarının kullanılmasıyla birlikte pazarlama iletişimi stratejileri ve faaliyetleri yeniden gözden geçirilmelidir. Geleneksel medya ile sosyal medya arasında büyük farklılıklar vardır.
Sosyal medya geleneksel medya ile karşılaştırıldığında gerçek zamanlı ve anlıktır. Hızlı bir şekilde güncellenerek kendini yenileyebilir. Sosyal platformlar dinamik bir yapıya sahiptir. Markaların kullanıcıların ürün ve hizmetleri hakkında yapmış olduğu yorumları takip ederek bunlara gerçek zamanlı olarak yanıt verilmelidir. Sosyal platformları izleme süreçleri sürekli hale getirerek müşteri şikayetleri en kısa sürede çözüme kavuşturulmalıdır. Geleneksel medya ise anlık olarak değiştirilemeyen ve mesajların çok önceden planlandığı bir iletişim şeklidir.
Sosyal platformlar sayesinde markalar anlık olarak kullanıcıların tepkilerini ölçebilirler. Geleneksel medya da ise bu durum pek mümkün değildir. Geleneksel medya tek taraflı bir iletişim metodudur. Tüketicilerin yapılan pazarlama iletişimine vermiş oldukları yanıtlar belirlenemez. Sosyal platformlar üzerinden ise tüketicilerin verdiği cevaplar kolayca belirlenerek raporlar oluşturulabilir. İlgili yanıtlar ölçülebildiğinden veri olarak kullanarak ilerleyen stratejilerde yol gösterici olarak kullanılabilir.
Geleneksel medya ise sosyal medya ile karşılaştırıldığında günümüz pazarlama profesyonelleri bu farklılıkları göz önünde bulundurarak pazarlama faaliyetleri içerisinde bulunmalıdır.
Günümüzde belli başlı platformlar popüler olsa da platformları kullanım amaçlarına, etkileşimlere, paylaşımlara göre temel olarak farklılıkları bulunduran bir takım özellikler söz konusudur.
Mongold ve Folds (2009) kaleme almış oldukları makalede sosyal medya türlerini aşağıdaki şekilde sınıflandırmıştır:
Bu yazımda günümüzde dijital pazarlama stratejilerinin önemli alt başlıklarından olan sosyal medya nedir konusunu ele aldım. Pazarlama, girişimcilik ve growth hacking hakkında daha fazla içeriğe erişmek için güncel yazılarımı takip edebilirsin. Bir sonraki içerikte görüşmek üzere.
Dr. Mehmet Akpınar dijital dünyada markanızı büyütmeniz için yanınızda. Daha fazla bilgi almak için tıklayın.
